Een van de boeken die ik eindelijk eens uitlas op vakantie was Ambient Findability van Peter Morville (kopen bij BOL / Amazon). Morville kun je wel het gezicht van informatie architectuur noemen. Samen met Lou Rosenfeld schreef hij de bestseller “Information Architecture for the World Wide Web”. Morville is geestelijk vader van het begrip findability (vindbaarheid). Ambient Findability is een kijkje in de toekomst van het internet, en het groeiende probleem van vindbaarheid. Ambient slaat in dit geval op ubiquitous computing (ubicomp), de aanwezigheid van computers in alles om ons heen. Findability staat voor de uitdaging om de alsmaar groeiende stroom informatie te structureren en vorm te geven zodat mensen er wat mee kunnen.

De eerste helft van het boek bestaat vooral uit eindeloze reeksen voorbeelden van hoe onze informatie-wereld aan het veranderen is. Vanuit allerlei invalshoeken word je om de oren geslagen met RFID, GPS en WiFi enabled entiteiten, die samen een internet der dingen zullen vormen. We leven straks in een wereld waar elke zandcorrel een IP adres kan krijgen, en elk object al dan niet automatisch (door zijn plek in tijd en ruimte, zijn relatie tot andere entiteiten) van metadata wordt voorizien.
En zie dan nog maar eens iets (terug) te vinden…

Maar dan gaat ‘ie los…

In het tweede deel van het boek gaat Morville pas echt los, als hij zo’n beetje alle methoden van informatie architectuur bespreekt. We begeven ons dan duidelijk op zijn terrein en van tijd tot tijd vlieg je dan door de eigenlijk stugge stof heen. Gelukkig is het boek doorspekt met quotes en verhalen van “bekenden uit het wereldje”, en wordt regelmatig teruggegrepen naar neuro- en evolutionaire psychologie om menselijk gedrag te verklaren.

Om bij te blijven in het informatiegeweld moet je wel echt een stevige internet- of informatiekundige achtergrond hebben. Overal wordt gesmeten met termen en afkortingen die niet worden uitgelegd. Je zult dit boek bepaald niet verslinden als je op dit moment geen RSS feeds volgt over informatie architectuur of verwante onderwerpen zoals webstandaarden, markup talen en structurele lange termijn internet ontwikkeling.

Door het hele boek verspreid vind je mooie volzinnen waarmee Morville de grootheid van problemen omschrijft. In een stuk over de strijd tussen conservatieve bibliothecarissen en nieuwe bloggende findability helden:

At one extreme, conservatives cling to the traditional views and values, nostalgic for the totalitarian regimes of the Oxford English Dictionary and the Encyclopedia Britannica. In total opposition , liberals embrace the progressive decentralization of the blogosphere, where impious neologisms flourish and the truth is a virus of many colors. And in the middle, the silent majority suffers from information anxiety, trying to allocate trust in a maze of memes where networks supplant hierarchies an fact fades into opinion.

Folksonomies worden kritisch bekekenErg sterk is de manier waarop Morville de huidige trends in informatie architectuur in perspectief plaatst. Folksonomies worden kritisch bekeken en in relatie geplaatst tot taxonomies. Morville’s conclusie is dat er voor beiden een plaats is, en dat de vluchtiggere structureringsmethoden uiteindelijk zullen bijdragen tot verbetering van de oude, onvervangbare methoden.

Ik heb het boek in een paar dagen gelezen, maar had er ook wel echt de tijd voor genomen. Het ontbreekt aan een rode draad die je door het verhaal heensleurt, maar geeft wel heel veel inspiratie om regelmatig een paar minuten uit het raam te staren voordat je weer verder leest.

Als termen als everyware, wayfinding, semantic web, ubicomp en information overload je aanspreken is het zeker een aanrader. Zorg wel dat je een stevige rugzak met internetbagage bij je hebt, dan neemt Morville je op een inspirerende reis langs “intertwingling of atoms, bits, push, pull, social, semantic, mind and body, where what we find changes who we become”.

Mijn gewaardeerde ex-collega Jaqcueline Fackeldey schreef eerder al eens een recensie over Ambient Findability.