Dit artikel is ook verschenen op Marketingfacts.
Een hardnekkig discussiepunt in usability is het openen van (externe) links in een nieuw venster. Dat zorgt ervoor “dat bezoekers op onze site blijven”, en dat mensen “overzicht houden”. Of niet? Jakob Nielsen beschouwt het al sinds 1999 als een top10 usability mistake, maar is dat nog wel geldig?

Een waarschuwing: een one-size-fits-all oplossing is er niet. Maar er zijn wel een hoop overwegingen die vaak in de discussie worden gebruikt, en daar gaan we nu eens op inhakken…

We moeten mensen op onze site houden

Het is dus niet negatief om iemand “weg te sturen”: wees blij dat je die persoon een dienst hebt bewezen!Het meest gebruikte argument voor het openen van nieuwe vensters, is dat “mensen dan niet van onze site weggaan”. Het aanklikken van een link is juist precies dat: de gebruiker wil weg. Dat hoeft helemaal niet negatief te zijn. Je hebt die gebruiker immers een goede link gegeven om op te klikken, je hebt haar van meer informatie voorzien.

Google leeft van dit model: iemand vindt iets, en klikt weg van de site. En het mooie is dat mensen vaak weten waar ze die nuttige info hebben gevonden, dus weer terugkomen bij een volgende zoektocht. Het is dus niet negatief om iemand “weg te sturen”: wees blij dat je die persoon een dienst hebt bewezen!

En als iemand weg wil, gaat ‘ie toch wel weg. Daar helpt een nieuw venster niets aan. Het zorgt er hooguit voor dat je webstatistieken een langere bezoekduur weergeven dan de echte bezoekduur.

Mensen zijn (niet) gewend aan nieuwe vensters

“Vroeger” werden links nooit in nieuwe vensters geopend. Mensen verwachten dat dus ook niet, en zien vaak niet eens dat er een nieuw venster is geopend. Ik heb regelmatig gebruikersonderzoek meegemaakt waarbij de deelnemer na de test 10 vensters open had staan, zonder dat dat was opgemerkt.

Maar Startpagina opent ook alle links in een nieuw venster… Ik heb wel eens mensen horen zeggen:

Wat is het stom dat Google zijn links niet in een nieuw venster opent!

Het vervelende van Startpagina is dat mensen er inderdaad aan gewend zijn geraakt. Als jij dus een Startpagina-kloon hebt, moet je misschien wel de links in een nieuw venster openen, om aan de “standaard” te voldoen.

Back button gaat “kapot”

Wanneer je een nieuw venster opent, en de gebruiker dat niet ziet, zal zij proberen terug te gaan door “back” te klikken. Dat werkt dan natuurlijk niet. Dat is frustrerend, al leren meer ervaren internetgebuikers dan dat er kennelijk een nieuw venster geopend is.

Doordat sommige sites juist voor alles nieuwe vensters openen, krijg je ook het omgekeerde gedrag. Mensen sluiten hun browservenster om “terug” te gaan naar de vorige pagina. Om er dan achter te komen dat er geen browservenster meer open is…

Popups zijn eng

Ik heb mensen ook vaak nieuwe vensters uit schrik zien wegklikken. Popups worden immers vaak misbruikt voor ongewenste advertenties. Laat mensen dus niet schrikken door onverwacht nieuwe vensters te openen.

Pas op voor de nieuwe “tabbed” browsers

Voor mij geldt: ik bepaal zelf wel wat ik wil. Met de opkomst van Firefox en het invoeren van Internet Explorer 7, zijn er meer mogelijkheden gekomen voor het gebruik van vensters. Meer ervaren gebruikers openen vaak verschillende tabjes om later doorheen te bladeren.

Een probleem is dat, afhankelijk van de browserinstellingen en gebruikte methode, soms een tab wordt geopend in plaats van een nieuw venster. Mensen die dit nog niet gewend zijn, zullen niet eens zien dat er een nieuwe tab bij is gekomen. Zij missen het nieuwe venster dus compleet.

Uitzonderdingen voor PDF, Doc

De consensus in usabilityland is dat het wel mag bij het openen van externe applicaties. Bijvoorbeeld bij PDF en Word documenten, zo betoogt ook Nielsen. Ook bij het openen van grote afbeeldingen (als de gebruiker “inzoomt”) en bij printbare versies van een document het nieuwe venster vergeven.

In al deze gevallen geldt natuurlijk wel dat je de gebruiker moet waarschuwen dat er een speciaal document achter de link zit. Het openene van een grote PDF gaat immers lang niet zo soepel als een gewone webpagina.

Dus: wat moeten we doen?

De veilige route lijkt mij om de gebruiker te laten kiezen wat zij wil. Een van de belangrijkste usability vuistregels is het zorgen voor gebruikerscontrole en vrijheid. Dat betekent dus: links nooit in een nieuw venster openen.

Als je dat wel doet, geef dat dan aan door middel van een icoon, met eventueel tekst erbij:

Wikipedia zet weer een andere standaard. Externe links worden wel met een icoon aangekondigd, maar niet automatisch in een nieuw venster geopend.:

Wat je echt niet moet doen, is links in een nieuw venster openen d.m.v. javascript. Startpagina doet dit helaas, waardoor de gebruiker altijd een nieuw venster krijgt. Zelf als je expliciet aangeeft dat de link in een nieuwe tab moet openen. Door het atribuut ‘target=”_blank”‘ te gebruiken, zorg je ervoor dat de ervaren gebruiker kan voorkomen dat er een heel nieuw venster wordt geopend.

Ik ben benieuwd naar jullie mening. Wat is het beste om te doen:

1. Externe links nooit in een nieuw venster openen.
2. Externe links altijd in een nieuw venster openen.
3. Externe links nooit in een nieuw venster openen, maar wel aankondigen dat het een externe link is (zoals Wikipedia).
4. Externe links altijd in een nieuw venster openen, maar wel aankondigen dat het een nieuw venster opent met een icoon (en tekst?)
5. Iets anders, namelijk… 🙂

Update (14-11-2007): Op Usabilityweb stond in een artikel over dit onderwerp nog dit filmpje van een dame die door het openen van nieuwe vensters de weg kwijtraakt: